XICLOANKAN

I. KHÁI NIỆM - CẤU TẠO - DANH PHÁP

- Là hidrocacbon NO, mạch VÒNG, trong phân tử chỉ có liên kết ĐƠN.

  • CTTQ: CnH2n , n≥3 nguyên

-DANH PHÁP xicloankan đơn vòng:

ghép từ xiclo vào tên ankan mạch không phân nhánh có cùng số nguyên tử cacbon.
ĐỒNG PHÂN cấu tạo: gồm các đồng phân về độ lớn (số cạnh) của vòng vị trí nhóm thế trong vòng và các đồng phân mạch nhánh.
TÍNH CHẤT VẬT LÍ: ở điều kiện thường, xiclopropan và xichobutan có thể khí; xiclopentan , xiclohexan ở thể lỏng. Các xicloankan nhẹ hơn nước, không tan trong nước, tan trong các dung môi hữu cơ và hòa tan được nhiều chất hữu cơ khác.

II. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

Xicloankan có đầy đủ tính chất của một hydrocacbon NO (vòng C5 trở lên )

-Phản ứng thế

Nguyên tử hidro trong phân tử xicloankan có thể bị thế bởi nguyên tử halogen khi chiếu
sáng hoặc đun nóng.

Ví dụ:

Ngoài ra còn có tính chất của VÒNG:

-Các vòng nhỏ có sức căng lớn, kém bền, dễ tham gia phản ứng cộng mở vòng (vòng C3, C4 ):

  • Xicloankan vòng 3 cạnh tham gia phản ứng cộng mở vòng với H2/(Ni, 80oC), Br2, HBr:
  • Xicloankan chỉ tham gia cộng mở vòng với H2/(Ni, 120oC).
  • Xicloankan có vòng 5, 6 cạnh trở lên không có phản ứng cộng mở vòng trong những điều
    kiện trên.
  • Cộng dd Br2 : chỉ có xiclopropan

      Xiclopropan là gì? Công thức cấu tạo, tính chất?

  • Cộng H2/ Ni, to :  C3H6 + H2 → C3H8

                         C4H8  +  H2 → C4H10

- Phản ứng oxi hóa: Xicloankan cháy tỏa nhiều nhiệt, không làm mất màu dung dịch KMnO4