Bài 18. CHỌN GIỐNG VẬT NUÔI VÀ CÂY TRỒNG DỰA TRÊN NGUỒN BIẾN DỊ TỔ HỢP

I. TẠO GIỐNG THUẦN DỰA TRÊN NGUỒN BIẾN DỊ TỔ HỢP

Tạo ra các dòng thuần

Lai giống tạo biến dị tổ hợp

Chọn lọc ra những tổ hợp gen mong muốn

Cho tự thụ phấn hoặc giao phối gần để tạo ra các giống thuần chủng.

II. TẠO GIỐNG LAI CÓ ƯU THẾ LAI CAO

1. ƯU THẾ LAI

Con lai có năng suất, sức chống chịu, khả năng sinh trưởng, phát triển vượt trội so với các dạng bố mẹ.

2. CƠ SỞ DI TRUYỀN CỦA HIỆN TƯỢNG ƯU THẾ LAI (Theo giả thuyết siêu trội)

Con lai có kiểu hình vượt trội do ở trạng thái dị hợp tử về nhiều cặp gen khác nhau.

3. PHƯƠNG PHÁP TẠO ƯU THẾ LAI

Tạo ra các dòng thuần

Lai các dòng thuần khác nhau (lai khác dòng đơn, lai khác dòng kép) 

Chọn lọc các tổ hợp có ưu thế lai cao.

 

(Lưu ý: trong cùng một tổ hợp lai, phép lai thuận có thể không cho ưu thế lai nhưng phép lai nghịch có thể cho ưu thế lai)

 

Ưu điểm: con lai có ưu thế lai cao sử dụng vào mục đích kinh tế.

Nhược điểm: phải tốn nhiều thời gian và công sức, ưu thế lai thường biểu hiện cao nhất ở F1 sau đó giảm dần ở các đời tiếp theo.

4. THÀNH TỰU ỨNG DỤNG ƯU THẾ LAI TRONG SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP Ở VIỆT NAM

Tạo ra được nhiều giống lúa lai có năng suất cao.