CHỦ ĐỀ 3. CÁC LOẠI QUANG PHỔ

I. MÁY QUANG PHỔ

Là dụng cụ phân tích chùm sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc.

Máy quang phổ hoạt động dựa trên HIỆN TƯỢNG TÁN SẮC ÁNH SÁNG.

Cấu tạo máy quang phổ gồm ba bộ phận chính:

    • Ống chuẩn trực: để tạo ra chùm tia song song
    • Hệ tán sắc: gồm một hay nhiều lăng kính để tán sắc ánh sáng
    • Buồng tối: để thu ảnh quang phổ

II. CÁC LOẠI QUANG PHỔ

 

QUANG PHỔ LIÊN TỤC

QUANG PHỔ VẠCH PHÁT XẠ

QUANG PHỔ VẠCH HẤP THỤ

ĐỊNH NGHĨA

Là quang phổ gồm nhiều dải màu từ đỏ đến tím biến thiên liên tục

Là quang phổ gồm các vạch màu riêng lẻ ngăn cách nhau bằng những khoảng tối

quang phổ liên tục bị thiếu một số vạch sáng do chất khí hay hơi kim loại hấp thụ.

NGUỒN PHÁT

Các chất rắn, lỏng, khí áp suất cao bị nung nóng phát ra

Các chất khí hay hơi áp suất thấp khi bị kích thích nóng sáng (nung nóng hay cho dòng điện phóng qua)

Đám khí hay hơi kim loại có nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ nguồn phát ra quang phổ liên tục.

TÍNH CHẤT

KHÔNG PHỤ THUỘC vào bản chất, chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ.

Ở MỌI NHIỆT ĐỘ vật đều phát ra quang phổ liên tục.

Khi nhiệt độ tăng dần thì cường độ bức xạ càng mạnh và miền quang phổ lan dần từ bức xạ có bước sóng dài sang bức xạ có bước sóng ngắn.

Nguyên tố khác nhau có quang phổ vạch riêng, khác nhau về:

  • Số lượng vạch.
  • Màu sắc vạch.
  • Vị trí vạch.
  • Cường độ sáng của vạch.

Quang phổ vạch đặc trưng riêng cho nguyên tố.

Ở một nhiệt độ nhất định, vật chỉ hấp thụ những bức xạ mà nó có khả năng phát xạ và ngược lại.

Các nguyên tố khác nhauquang phổ vạch hấp thụ riêng ĐẶC TRƯNG cho nguyên tố đó.

ỨNG DỤNG

Đo nhiệt độ vật.

Xác định thành phần nguyên tố, hàm lượng các thành phần có trong vật.

LƯU Ý

Mặt trời phát ra quang phổ liên tục, nhưng quang phổ mặt trời THU ĐƯỢC TRÊN MẶT ĐẤTquang phổ vạch hấp thụ.

Đèn huỳnh quang phát ra quang phổ vạch phát xạ.

Đèn dây tóc, đèn LED phát ra quang phổ liên tục.