LÝ THUYẾT / SINH HỌC / PHẦN V : DI TRUYỀN HỌC / Chương 3: DI TRUYỀN HỌC QUẦN THỂ

Bài 16 + 17. CẤU TRÚC DI TRUYỀN CỦA QUẦN THỂ

Mỗi quần thể có đặc trưng 1 vốn gen ( tập hợp tất cả các alen, hay các tổ hợp gen).

Tần số 1 alen : = số lượng alen đó/ tổng số alen của gen đó

= tỉ lệ phần trăm số giao tử mang alen đó trong quần thể tại một thời điểm xác định.

Tần số của 1 loại kiểu gen = số cá thể có kiểu gen đó / tổng số cá thể trong quần thể.

Quần thể giao phối không ngẫu nhiên gồm: tự thụ phấn, giao phối gần, giao phối có chọn lọc.

Giảm dần tỉ lệ thể dị hợp, tăng dần tỉ lệ thể đồng hợp, tần số alen không đổi qua các thế hệ.

Các cá thể giao phối (bỏ tự do) với nhau hoàn toàn ngẫu nhiên.

Tạo biến dị di truyền lớn

=> cung cấp nguyên liệu cho tiến hóa và chọn giống.

Duy trì không đổi các tần số kiểu gen khác nhau trong những điều kiện nhất định.

Quần thể giao phối đa dạng về kiểu gen và kiểu hình.

a. Định luật Hacđi-Vanbec	Trong một quần thể lớn, ngẫu phối, nếu không có các yếu tố làm thay đổi tần số alen thì thành phần kiểu gen của quần thể sẽ duy trì không đổi từ thế hệ này sang thế hệ khác. Quần thể đạt trạng thái cân bằng di truyền khi thỏa mãn đẳng thức: p²AA + 2pqAa + q²aa = 1. Trong đó: p là tần số alen A, q là tần số alen a, (p+ q) = 1. p² là tần số kiểu gen AA, q² là tần số kiểu gen aa, 2pq là tần số kiểu gen Aa.
b. Điều kiện nghiệm đúng	Quần thể lớn, ngẫu phối, không chọn lọc tự nhiên, không đột biến, không di - nhập gen.
c. Mặt hạn chế của định luật Hacđi – Vanbec	Quần thể trong tự nhiên rất khó đáp ứng với các điều kiện nghiệm đúng trên. Quần thể có thể cân bằng về thành phần kiểu gen của gen này nhưng lại không cân bằng về thành phần các kiểu gen gen khác.
d. Ý nghĩa của định luật Hacđi – Vanbec	Lý luận: Hiểu được trong tự nhiên có những quần thể ổn định thời gian dài. Thực tiễn: Từ tần số kiểu hình lặn à tần số alen và kiểu gen trong quần thể.