Bài 26. Đất nước trên đường đổi mới đi lên chủ nghĩa xã hội (1986 - 2000)

I. ĐƯỜNG LỐI ĐỔI MỚI ĐẤT NƯỚC CỦA ĐẢNG

1. HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI

TRONG NƯỚC THẾ GIỚI

Trải qua 10 năm thực hiện 2 kế hoạch 5 năm, ta đã đạt được những thành tựu trên các lĩnh vực đời sống xã hội song đất nước vẫn còn lâm vào khủng hoảng kinh tế.

Nguyên nhân cơ bản là do ta mắc phải sai lầm nghiêm trọng và kéo dài về chủ trương, chính ssch lớn, sai lầm về chỉ đạo chiến lược và tổ chức thực hiện.

Có sự thay đổi về tình hình quan hệ các nước do:

  • Tác động của cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật, khủng hoảng ở Liên Xô và các nước XHCN.
  • Tất yếu phải đổi mới để đưa đẩ nước thoát khỏi khủng hoảng và đẩy mạng cách mạng XHCN.

2. ĐƯỜNG LỐI ĐỔI MỚI CỦA ĐẢNG

Đường lối đổi mới của Đảng được đề ra từ đại hội Đảng VI (12/1986)

=> Được bổ sung và điều chỉnh phát triển trong các đại hội VII(6/1991) và VIII(6/1996), IX (2/2001).

  • Đổi mới: không phải thay đổi mục tiêu CNXH mà làm cho mục tiêu ấy thực hiện có hiệu quả bằng những biện pháp đúng đắn về CNXH với những hình thức, biện pháp thích hợp.
  • Đổi mới toàn diện và đồng bộ trong đó trọng tâm là đổi mới về kinh tế.

 

KINH TẾ CHÍNH TRỊ
  • Xây dựng nền kinh tế quốc dân với cơ cấu nhiều ngành, nghề; nhều quy mô, trình độ công nghệ, với hai bộ phận chủ yếu là công nghiệp và nông nghiệp kết hợp chặt chẽ với nhau.
  • Phát triển kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
  • Cải tạo quan hệ sản xuất, các thành phần kinh tế lạc hậu kìm hãm sự phát triển.
  • Xóa bỏ cơ chế quản lý kinh tế tập trung quan liêu, bao cấp, hình thành cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước.
  • Thực hiện chính sách mở cửa, mở rộng kinh tế đối ngoại và hợp tác quốc tế.
  • Xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, nhà nước của dân, do dân, vì dân.
  • Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, đảm bảo quyền lực thuộc về nhân dân.
  • Thực hiện quyền dân chủ của nhân dân, chuyên chính đối với mọi hành động xâm phạm lợi ích của Tổ Quốc, của nhân dân.
  • Thực hiện chính sách đại đoàn kết dân tộc, phấn đấu vì sự nghiệp dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
  • Thực hiện chính sach đối ngoại mở rộng, đa phương hóa, đa dạng hóa vì hòa bình, hữu nghị, hợp tác, "Việt nam muốn là bạn của tất cả các nước".

II. QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN

Quá trình đổi mới được thực hiện từ 1986 đến năm 2000, đã qua 3 kế hoạch nhà nước 5 năm.

 

NHIỆM VỤ

Được đề ra tại đại hội Đảng VI, tiếp tục đường lối trong cách mạng XHCN.

Tập trung sức người, sức của thực hiện nhiệm vụ, mục tiêu: 3 chương trình kinh tế 

LƯƠNG THỰC THỰC PHẨM

HÀNG TIÊU DÙNG

HÀNG XUẤT KHẨU

KẾT QUẢ

Lương thực thực phẩm đáp ứng được như cầu trong nước, thời gian sau có dự trữ xuất khẩu.

Hàng tiêu dùng dồi dào đa dạng, có tiến bộ về mẫu mã, chất lượng.

Phần bao cấp của nhà nước giảm.

Hàng xuất khẩu từ năm 1986 => 1990 tăng 3 lần, nhập khẩu giảm đáng kể.

Kiềm chế được đà lạm phát.

Giảm chỉ số tăng giá từ 20% (1986) xuống còn 4% (1990).

Bước đầu hình thành nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần.